Pasiguria njerëzore, e cila të ngërthen, paradoksalisht, është rrjedhojë e një teprice pozitiviteti, një pikë e pashmangshme në nivelin e negativitetit. Dymbëdhjetë vite pas konfliktit në Kosovë, Mitrovica ende mbetet një qytet i ndarë mes shqiptarëve dhe serbëve. Në qytetin e Mitrovicës tensionet, trazirat, protestat dhe demonstratat janë aktivitete të jetës së përditshme edhe pse në kohët e fundit këto gjëra, kanë filluar të largohen.
Mitrovica është një qytet i ndarë në shumë drejtime. Ai është i ndarë fizikisht nga ura, është i ndarë nga natyra me lumin Ibër, që praktikisht kalon nëpër qendrën e qytetit, si dhe psikologjikisht dhe mendërisht pas konfliktit në Kosovë, sepse njerëzit nuk kanë patur mundësi të kalojnë urën, për të shkuar në anën tjetër të qytetit të ndarë mes dy komuniteteve.
Në mjaft raste, përpjekja për të kaluar urën ka çuar në përleshje por edhe në vrasje. Po një problem veçanërisht shqetësues për ta ishte edhe vizita në varrezat e të afërmve të tyre. Për çudi, shqiptarët që banojnë në pjesën jugore të qytetit, i kanë varrezat në pjesën ku jetojnë serbët, ndërsa serbët që jetojnë në anën tjetër të qytetit, i kanë varrezat në anën e shqiptarëve, gjë që i bënte të pamundura vizitat e tyre në to, pa u shoqëruar nga trupat e KFOR-it, por çfarë është një gjë edhe më keqe: është se ato janë shkatërruar.
Një gjendje post HIPNOTIKE, e cila ka mbërthyer shoqërinë mitrovicase, një lloj tretje e negativitetit brenda euforisë së spikatur. Gjendja jonë i ngjan asaj të atij njeriut që kishte humbur hijen e vet: ai ose do bëhet transparent, dhe drita do e përshkojë tej e tej, ose alternativisht do jetë i ndriçuar prej çdo këndi, i mbi-ekspozuar dhe i pambrojtur ndaj gjithë burimeve të dritës.
Ne jemi ngjashëm të ekspozuar prej çdo ane ndaj shkëlqim-vështrimit të imazheve dhe informacionit, pa patur asnjë mënyrë të përthyejmë rrezatimin e tyre dhe ne jemi të dënuar për rrjedhojë të gëlqerosim gjithë veprimtaritë tona - marrëdhënie shoqërore të gëlqerosura, trupa të gëlqerosur, kujtesë e gëlqerosur - shkurt, një bardhësi tërësore aseptike.
Dhuna është lyer me gëlqere, ashtu edhe historia, e gjithë kjo, si pasoj e një ndërmarrie të gjerë kirurgjie - kozmetike në fund të së cilës asgjë nuk do të ketë mbetur, përveçse një shoqërie për të cilën dhe individëve të së cilës, gjithë dhuna, gjithë negativiteti do jenë tërësisht të ndaluara. Në këto rrethana, çdo gjë që është e paaftë të braktisë identitetin e vet, zhytet pashmangshmërisht në mbretërinë e pasigurisë njerëzore radikale dhe simulimit të pafund.
Mirëpo, të rinjtë nga të dy komunitetet kanë ndërmarrë një rrugë për angazhimin e bashkëmoshatarëve të tyre dhe të udhëheqjes së qytetit në një dialog ndëretnik për pajtimin dhe riintegrimin e qytetit të tyre. Me ndihmën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, dhe pikërisht Institutit Amerikan të Paqes, të rinjtë e shkollave të mesme nga të dy komunitetet e Mitrovicës morrën pjesë për vite me radhë në seminare dhe takime për t’i afruar ata me njëri-tjetrin dhe për të diskutuar probleme me interes të përbashkët si mungesa e pajisjeve mësimore në shkolla, mungesa e librave, pasiguria gjatë qendrimit në shkollë e kështu me radhë, pjesë e të cilave isha edhe unë.
Në fund mund të theme se zgjidhja e vetme është ajo me anë të seminareve dhe takimeve të ndryshme, për t’i afruar me njëri-tjetërin që të gjejnë zgjidhje të përbashkëta për problemet e ndryshme, mirëpo, në këtë mënyrë mund të arrihet të zhduket edhe pasiguria e të rinjëve në qytetin e Mitrovicës, qoftë nga ana e shqiptarëve apo edhe ajo e serbëve.
Mitrovica është një qytet i ndarë në shumë drejtime. Ai është i ndarë fizikisht nga ura, është i ndarë nga natyra me lumin Ibër, që praktikisht kalon nëpër qendrën e qytetit, si dhe psikologjikisht dhe mendërisht pas konfliktit në Kosovë, sepse njerëzit nuk kanë patur mundësi të kalojnë urën, për të shkuar në anën tjetër të qytetit të ndarë mes dy komuniteteve.
Në mjaft raste, përpjekja për të kaluar urën ka çuar në përleshje por edhe në vrasje. Po një problem veçanërisht shqetësues për ta ishte edhe vizita në varrezat e të afërmve të tyre. Për çudi, shqiptarët që banojnë në pjesën jugore të qytetit, i kanë varrezat në pjesën ku jetojnë serbët, ndërsa serbët që jetojnë në anën tjetër të qytetit, i kanë varrezat në anën e shqiptarëve, gjë që i bënte të pamundura vizitat e tyre në to, pa u shoqëruar nga trupat e KFOR-it, por çfarë është një gjë edhe më keqe: është se ato janë shkatërruar.
Një gjendje post HIPNOTIKE, e cila ka mbërthyer shoqërinë mitrovicase, një lloj tretje e negativitetit brenda euforisë së spikatur. Gjendja jonë i ngjan asaj të atij njeriut që kishte humbur hijen e vet: ai ose do bëhet transparent, dhe drita do e përshkojë tej e tej, ose alternativisht do jetë i ndriçuar prej çdo këndi, i mbi-ekspozuar dhe i pambrojtur ndaj gjithë burimeve të dritës.
Ne jemi ngjashëm të ekspozuar prej çdo ane ndaj shkëlqim-vështrimit të imazheve dhe informacionit, pa patur asnjë mënyrë të përthyejmë rrezatimin e tyre dhe ne jemi të dënuar për rrjedhojë të gëlqerosim gjithë veprimtaritë tona - marrëdhënie shoqërore të gëlqerosura, trupa të gëlqerosur, kujtesë e gëlqerosur - shkurt, një bardhësi tërësore aseptike.
Dhuna është lyer me gëlqere, ashtu edhe historia, e gjithë kjo, si pasoj e një ndërmarrie të gjerë kirurgjie - kozmetike në fund të së cilës asgjë nuk do të ketë mbetur, përveçse një shoqërie për të cilën dhe individëve të së cilës, gjithë dhuna, gjithë negativiteti do jenë tërësisht të ndaluara. Në këto rrethana, çdo gjë që është e paaftë të braktisë identitetin e vet, zhytet pashmangshmërisht në mbretërinë e pasigurisë njerëzore radikale dhe simulimit të pafund.
Mirëpo, të rinjtë nga të dy komunitetet kanë ndërmarrë një rrugë për angazhimin e bashkëmoshatarëve të tyre dhe të udhëheqjes së qytetit në një dialog ndëretnik për pajtimin dhe riintegrimin e qytetit të tyre. Me ndihmën e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, dhe pikërisht Institutit Amerikan të Paqes, të rinjtë e shkollave të mesme nga të dy komunitetet e Mitrovicës morrën pjesë për vite me radhë në seminare dhe takime për t’i afruar ata me njëri-tjetrin dhe për të diskutuar probleme me interes të përbashkët si mungesa e pajisjeve mësimore në shkolla, mungesa e librave, pasiguria gjatë qendrimit në shkollë e kështu me radhë, pjesë e të cilave isha edhe unë.
Në fund mund të theme se zgjidhja e vetme është ajo me anë të seminareve dhe takimeve të ndryshme, për t’i afruar me njëri-tjetërin që të gjejnë zgjidhje të përbashkëta për problemet e ndryshme, mirëpo, në këtë mënyrë mund të arrihet të zhduket edhe pasiguria e të rinjëve në qytetin e Mitrovicës, qoftë nga ana e shqiptarëve apo edhe ajo e serbëve.